Te Whakarapōpototanga o Tēnei Kaupapa

Ka hōkā a Tāhono i Uta! Ka hōkā a Tāhono i Tai! 

Whārangi kāinga / Tīmatatanga

Ko Aotearoa tētahi wāhi e mahara ana te tangata nō reira rātou. E whai ana te Inclusive Aotearoa Collective Tāhono (IACT) i te whakapono he hapori whakauru tēnei i whakatūria i  raro i ngā pātuituitanga o te Tiriti o Waitangi.

I te tīmatatanga o te tau 2020, ka tīmata ā mātou mahi ki te pātai atu ki a rātou o Aoteroa  nei mō ō rātou wheako e pā ana ki te rongo i te toi whenua me te kore rongo i te toi  whenua. Ka hui mātou ki te 800 neke atu ngā tāngata ka whakarongo ki ā rātou kōrero. Ka  taea e koe te torotoro, he aha ngā kōrero i tohaina ki a mātou i runga i te whārangi “Toi Whenua” o te paetukutuku nei.

Ka hanga ake mātou i runga i ngā kōrero i rangona i te tau 2020, kua tīmata ā mātou mahi ki  te whakahōhonu i ā mātou kōrero, ka whakahohe i ngā pātuitanga e pā ana ki te whakauru  me te toi whenua kia whakaputa huringa mō ake tonu ake.

Ka pōhiri atu mātou ki a koe me tō hapori kia hono mai ki a mātou me ētahi atu e mahi ana  mō tēnei kaupapa hapori whakauru. Mā te ārahitanga tōpū me te mahi tahi he whenua tūhonohono ake a Aotearoa.

Toi Whenua

E rangona ai te toi whenua, me pono koe ki tōu ake āhua. Ko te tikanga o tēnei ka whakaaehia koe, ka whakaurua koe, ā, kāore e whakahāweatia, kāore e aukatia rānei.

Mai i te marama o Pepuera ki te marama o Hepetema 2020 ka hui mātou, ā, ka kōrero ki ngā  tāngata me ngā rōpū i te motu whānui. Kei roto i tēnei ko ngā rōpū Turi. Ka patai mātou mō  te toi whenua kia mārama ai mātou he aha ngā mea ka hāpai i te toi whenua, he aha ngā mea e ārai i te toi whenua me ngā mahi me mahi hei whakarite i te pāpori e rongo ai ngā tāngata katoa kei te wāriutia rātou.

E toru ā mātou pātai:

Pātai 1. He aha ngā wa e rongo koe i te toi whenua? 

I pātai mātou i tēnei pātai kia mārama ai mātou ki ngā āhuatanga o te toi whenua e pa ana  ki ia tangata. He aha ka āwhina ki te rongo i te toi whenua?

Pātai 2. He aha ka ārai i tō rongo i te toi whenua? 

I pātai mātou i tēnei pātai kia rongo ai mātou he aha ngā raru e aukati ana i te toi whenua. He aha ngā tauārai ki te rongo i te toi whenua?

Pātai 3. He aha ngā mea me huri kia pai ai tō rongo i te toi whenua?

I pātai mātou i tēnei pātai kia mārama ai mātou he aha ngā kitenga o te iwi hei whakapai  ake i tō rātou tūāhua me te hapori

Te whakapakari me te tūhonohono 

Me pehea tātou e mahi tahi ai?

I te wāhanga e whai ake nei o te kaupapa, ka whakaarotau te Inclusive Aotearoa Collective Tāhono i ngā rauemi hei tautoko i te mahi tahi me te tūhonotanga i waenganui i ngā rāngai arotahi e toru.

E ahu mai ana te ara mahi tahi ka whāia e mātou i te tauira ‘Kāhui whetū’. Ka whakamahi  tenei tauira i te mana o ngā whatunga tangata me ngā hoamahi e mahi tahi ana.

E ai ki ō mātou uara me ngā mātāpono ārahi ka whakamahi matou i ngā hātepe whakatau e tūwhera ana me te mārama. Mā tēnei ka whakarite i te ōritenga o te tiritiri mana me ngā  rauemi.

E whakapono ana mātou ki te āta titiro he aha ā mātou mahi, kia pai ake ai. Ka mahi tahi  mātou me ngā kāhui whetū ki te āta aroturuki i te ahunga whakamua kia ako ai, kia tipu ai  mātou.

Ngā wāhi arotahi

I tēnei wā kei te mahi tonu mātou ki te tautohu i ngā wāhi arotahi. Tiro anō ki tā mātou pānuirongo me te paepori mō ngā pānui

Tautoko mai i a mātou

Koha

Kei te tino tāria nei ngā koha hei awhina mai ki te whakatipu ake i tētahi hapori tūhonohono ake.

Hoa pātui

Kei te hiahia mātou ki te whakahoahoa ki ngā rōpū e orite ana ngā whakaaro ki te whakatipu ake i te hapori tūhonohono. Me tīmata i te kōrerorero me pēhea tā mātou hono atu ki a koe.

Kaitūao

Ko te kaupapa nei mō tātou katoa. Mēnā kei a koe tētahi āwhina hei tuku mai, ka pai ki a mātou te kōrerorero i tēnā.

Ka tae e koe te hautū 

Ka pēhea koe e mahi tahi ai me ētahi atu ki te whakatū i te pāpori tūhonohono ake?

He nui tonu ngā huarahi ārahi ka taea e koe. Mēnā kei te hiahia koe ki te whakatū i tētahi whatunga i tōu nā rohe, kua toha mātou i ētahi utauta whaitake pea ki a koe i runga i te paetukutuku. Ka taea anō e koe te tīmata kōrerorero ki ngā rōpū e pono ana ki tēnei haerenga ki tō mātou taha. He rarangi pukapuka kei runga i te paetukutuku me ngā ingoa o  ngā rōpū. Whakamahia tēnei ki te kimi i ngā rōpū e tata ana ki a koe e mahi ana ki te whakapiki ake i te toi whenua me te whakaurunga.

Mō mātou 

Tō mātou wawata me tō mātou koromakinga

Ko tō mātou wawata, he wawata mō tētahi Aotearoa kei reira he wāhi mō ia tangata.

Ko tā mātou kaupapa he hanga i te whanaketanga pāpori puta noa i te motu o te tangata me ngā rōpū me ngā hapori e pono ana ki te whakatū tahi i te hapori whakaurunga mō  Aotearoa.

Tā mātou whakataukī

Ka hōkā a Tāhono i Uta!

Ka hōkā a Tāhono i Tai!

Ka rerea a Kowhitiwhiti

Ka tau ki Kōwiniwini,

Ka tau ki Kōwanawana!

Tūturu ō whiti whakamaua kia tina!

Tina!Hui e!

Taiki e!

Ā mātou mahi meāke nei

Ka whakawhanake mātou i tētahi rautaki ā-motu mō te toi whenua me te whakaurunga. Ka whakawhanake anō mātou i tētahi Rautaki ā-Motu mō te Kanorautanga me te  Whakaurunga. Ma tēnei ka puta he ara ruruku atu puta noa i ngā hapori me ngā rōpū e mahi  tahi ana ki te whakarite i te pāpori whakurunga.

Ka whakawhanake i ngā kāhui whetū ki te whakatītina i te mahi tahi ā-hapori nui ake. Ka whakatū mātou i ngā kāhui whetū i ngā wāhi arotahi e pā ana ki te whakurunga. He ropu mahi tahi ngā rōpū kāhui whetū e tautoko ana i ngā tāngata me ngā whakahaere ki te whakatū pātuitanga whakawhiti rāngai me te tautoko tahi i ngā huringa.

Ngā Putanga Kaupapa

  • Te whakahāwea iti iho me te whakapiki ake i te rongo toi whenua puta noa i Aotearoa.
  • Ngā hapori kua whakamanatia ki te whakatau me te whakatinana otinga pai mā rātou me te tautoko anō me te mahi tahi o ētahi atu.
  • Ka neke te taiao whakataetae mō ngā tari ehara i te kawanatanga ki te nui ake o tiritiri pūtea, whanaketanga hōtaka, whakaaro me ngā rauemi.
  • Ka panoni te whai wāhi a te kāwanatanga ki ngā hapori ki tētahi hononga e whai  mana ana, e whai awenga ana te pāpori ki ngā take e pā ana ki a rātou.
  • He nui ake te pānga o ngā pūtea mai i te kawanatanga me te rāngai takoha pūtea, nā  te mea ka nui ake tō ngā rōpu mahi tahi tūhonohono tētahi ki tētahi me te tōtika o aua mahinga tahitanga.
  • Ka taea e ngā hapori katoa ka whai wāriu i ngā hōtaka me ngā tukanga e hangai tika ana, ā, ka taea te whakanake me te whakapakari i ngā wāhi puta noa i te motu.

Ngā tohu nui

  1. Te whakarite kaupapa – I mahere mātou i ngā whatunga, i rangahautia he aha ngā kaupapa i reira i tēnei wā,  ā, ka whiwhi putea tīmatanga mātou.
  2. Ngā kōrerorero – I kōrero mātou ki ngā tāngata o te motu whānui mō ō rātou wheako mō te rongo i te  toi whenua me te rongo i te kore toi whenua.
  3. Tātaritanga me te ripoata – I tātari mai i ngā kōrero a ngā tāngat ki a mātou mō ngā kaupapa i kitea i ngā kōrero i  tohaina ki a mātou.
  4. Rautaki me te maheretanga – Kei te whakarite tūturu mātou i ngā wāhi arotahi me te whakamahere i ngā tāngata  kotahi me ngā rōpū kia kitea ai ngā hononga ā muri atu.
  5. Te whakatere i ngā kāhui whetu – Nā mātou i āwhina ki te whakrite me te tautoko anō i ngā hononga kia whakatū  tūturu me te whakatipu anō hoki i ngā kāhui whetū i ngā wāhi arotahi e toru
  6. Te whakapiki ake i te ngā kāhui whetū – I te tipunga ake o ā mātou whatunga kāhui whetū me te haere whakamua, o tō  mātou ako ngātahi anō, ka kite mātou i ngā whai wāhitanga ki te whakapiki ake i te  pānga.